Svjetski epidemiološki podaci pokazuju da je moždani udar treći uzrok obolijevanja i smrtnosti kao i najčešći uzrok invaliditeta.
Kod moždanog udara dolazi do promjena na krvnim sudovima mozga što dovodi do slabije prokrvljenosti mozga te stradanja moždanog tkiva (nastaje moždani infark ili moždano krvarenje). Na krvne sudove, pored drugih faktora, utiču i vremenske promjene (promjene pritiska i temperature, padavine). Statistika pokazuje da se u zimskim mjesecima povećava broj moždanih udara i da imaju veću smrtnost.
Faktori rizika za moždani udar se mogu svrstati u tri grupe:
- one na koje se ne može uticat (starenje, pol, nasljeđe, rasna i etnička pripadnost)
- one na koje se može uticati (hipertenzija, konzumiranje duhanskih proizvoda,, dijabetes, gojaznost, stres)
- oni koji su nedovoljno potvrđeni (zloupotreba alkohola, poremećaj koagulabilnosti krvi, poremećaj fibrinolize, trombocitna hiperagregabilnost, hormoni).
Moždani udar se može spriječiti i liječiti samo ako se reaguje na vrijeme. Ako se terapija primi u prva četiri i po sata od nastanka prvih simptoma (terapijski sat), velike su šanse za dobar ishod, tj. može se spasiti život i ublažiti posljedice bolesti. Zbog toga je veoma važno da osoba i njena okolina prepoznaju znake moždanog udara.
Dobrom prevencijom, ukazivanjem na faktore rizika i pravovremenim ultrazvučnim pregledom krvnih sudova vrata i glave može se u velikom procentu umanjiti mogućnost moždanog udara.
